ออกแบบบ้านเพื่อผู้สูงอายุอย่างไรให้ปลอดภัยทุกการใช้งาน
การออกแบบทางเดินภายนอกที่เชื่อมสู่พื้นที่ในบ้าน สิ่งที่ต้องคำนึงถึงเป็นอันดับแรกสำหรับบ้านที่มีผู้สูงอายุอาศัยอยู่ภายในบ้านคือเรื่องความปลอดภัย โดยควรเริ่มต้นตั้งแต่การออกแบบสเปซที่เชื่อมต่อระหว่างพื้นที่นอกบ้านและในบ้านให้พร้อมรองรับการเคลื่อนไหวของผู้สูงวัยอย่างปลอดภัย หากมีการออกแบบบันไดบริเวณหน้าบ้านเพื่อเชื่อมสู่พื้นที่ภายในบ้าน แนะนำว่าควรออกแบบบันไดลูกนอนให้มีความกว้างอย่างเหมาะสม สามารถเหยียบได้เต็มเท้า และควรมีระดับความสูงในแต่ละขั้นที่พอดีต่อการก้าวเท้าของผู้สูงอายุที่ปลอดภัย หรือหากผู้สูงอายุที่จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์เสริมในการช่วยพยุงเดินหรือรถเข็น แนะนำให้ออกแบบทางเดินลาดแทนขั้นบันได เพื่อความปลอดภัยและความสะดวกในการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุมากยิ่งขึ้น โดยควรมีระยะทางลาดที่เหมาะสม ไม่สูงชันจนอาจทำให้เกิดอันตรายต่อผู้สูงอายุ และควรมีระยะของทางเรียบที่สะดวกต่อการเปิดประตูเข้าสู่พื้นที่ภายในบ้านได้อย่างง่ายดายและปลอดภัย
การออกแบบลิฟท์บันได อีกหนึ่งวิธีที่จะช่วยอำนวยความสะดวกสำหรับผู้สูงวัยในขณะขึ้น-ลงบันไดบ้านได้อย่างปลอดภัย โดยเฉพาะบางพื้นที่ของบ้านซึ่งไม่สามารถสร้างทางเดินลาดได้ คือการดีไซน์ลิฟท์บันไดไว้อำนวยความสะดวกต่อผู้สูงอายุที่ไม่สามารถขึ้น-ลงบันไดในบางพื้นที่ของบ้านได้อย่างสะดวก
การออกแบบประตูบ้านสำหรับผู้สูงอายุ ประตูทางเข้า-ออกของบ้าน ไม่ว่าจะเป็นประตูหลักบริเวณหน้าบ้าน ประตูห้องนอน หรือประตูห้องน้ำ ควรมีการออกแบบระยะสำหรับการเปิดประตูที่เหมาะสม โดยควรมีความกว้างที่สามารถเปิดประตูได้ไม่น้อยกว่า 90 เซนติเมตร เพื่อความสะดวกในการใช้สอยพื้นที่ภายในบ้านของผู้สูงอายุ ในกรณีที่จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์เสริมอย่างเครื่องช่วยพยุงเดินหรือวีลแชร์ โดยแบบประตูที่เหมาะสำหรับการอยู่อาศัยภายในบ้านของผู้สูงอายุมากที่สุดคือการติดตั้งประตูบานเลื่อน ซึ่งจะช่วยทำให้สามารถเปิดประตูได้อย่างกว้างขวางและง่ายต่อการใช้งานที่ผู้สูงอายุสามารถเปิด-ปิดประตูได้เอง
การออกแบบพื้นที่อยู่อาศัยภายในบ้าน บ้านที่มีผู้สูงอายุอยู่อาศัยร่วมกันภายในครอบครัวใหญ่ จำเป็นต้องมีการใส่ใจในการออกแบบบ้านมากเป็นพิเศษ เพื่อให้ทุกย่างก้าวในการใช้ชีวิตของผู้สูงวัยอย่าง คุณปู่ คุณย่า คุณตา และคุณยาย มีความปลอดภัยในทุกช่วงเวลา โดยเฉพาะพื้นที่ภายในบ้านซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนกลางหลักของครอบครัวที่ทุกคนจะมาใช้ช่วงเวลาร่วมกัน จึงควรมีการออกแบบพื้นที่ในบริเวณนี้ให้สามารถตอบโจทย์สำหรับผู้สูงอายุได้อย่างเหมาะสม โดยควรมีการจัดวางสเปซภายในบ้านบริเวณชั้นล่างให้มีพื้นอยู่ในระนาบเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็นส่วนห้องนั่งเล่นที่เชื่อมต่อกับโซนห้องนอนของผู้สูงอายุ หรือเชื่อมต่อไปยังบริเวณโต๊ะรับประทานอาหารของบ้าน หากเป็นพื้นที่ภายในบ้านที่แต่ละโซนมีสเปซที่ค่อนข้างห่างกัน แนะนำว่าควรติดตั้งราวจับตามแนวทางเดินของบ้านทั้งภายในและภายนอก เพื่อความปลอดภัยและความสะดวกในการเดินของผู้สูงอายุ
การออกแบบห้องนอนของผู้สูงอายุ แบบห้องนอนที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุควรมีการจัดวางไว้ในบริเวณที่สะดวกและปลอดภัย เนื่องจากผู้สูงอายุไม่สะดวกต่อการขึ้น-ลงบันได และอาจเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายได้ง่าย จึงควรจัดวางโซนห้องนอนของผู้สูงอายุไว้ในบริเวณชั้นล่างที่สามารถเชื่อมต่อการใช้งานได้อย่างสะดวกและปลอดภัย โดยควรมีการออกแบบหน้าต่างอย่างเหมาะสม เพื่อให้อากาศภายในห้องมีการถ่ายเทตลอดวัน หรืออาจจัดวางมุมห้องไว้ในบริเวณใกล้ชิดสวนที่สามารถเชื่อมต่อมุมมองธรรมชาติได้อย่างง่ายดายผ่านวิวหน้าต่างของห้องนอน สำหรับพื้นที่ภายในห้องควรออกแบบให้มีสเปซโล่งกว้าง เน้นการจัดวางดีไซน์อย่างเรียบง่ายที่ไม่ยุ่งยากซับซ้อน โดยคำนึงถึงความปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญ ในส่วนของโทนสีที่เลือกใช้ควรเป็นเฉดสีที่ให้ความรู้สึกสบายตาและเหมาะสำหรับการพักผ่อนอย่างลงตัว โดยควรเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์ที่มีดีไซน์เหมาะสมสำหรับความปลอดภัยของผู้สูงอายุ ไม่มีขนาดสูงหรือเตี้ยจนเกินไป และควรจัดวางเฟอร์นิเจอร์ที่มีจำนวนพอดีกับการใช้สอย และจัดวางไว้ในบริเวณที่ผู้สูงอายุสามารถเข้าถึงได้ง่ายและปลอดภัยต่อผู้สูงอายุมากที่สุด อีกทั้งยังควรมีการออกแบบระบบแสงสว่างภายในห้องเป็นพิเศษเพื่อความปลอดภัยของผู้สูงอายุในเวลากลางคืนเมื่อต้องลุกไปเข้าห้องน้ำ โดยอาจเลือกใช้ระบบไฟภายในห้องนอนแบบอัตโนมัติที่จะส่องสว่างขึ้นเมื่อผู้สูงอายุขยับตัวลุกออกจากเตียงนอน
การออกแบบห้องน้ำของผู้สูงอายุ พื้นที่ภายในห้องน้ำที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุควรมีการจัดวางไว้อย่างเป็นส่วนตัวภายในห้องนอนเลย เพื่อความสะดวกในการใช้งานของผู้สูงอายุในขณะพักผ่อน โดยควรมีการออกแบบระดับพื้นของห้องน้ำให้เป็นระดับเดียวกันทั้งห้อง เพื่อความปลอดภัยของผู้สูงอายุ โดยควรจัดวางสเปซการใช้งานให้มีความเหมาะสมและมีพื้นที่มากพอเพื่อรองรับการใช้งานของผู้สูงอายุที่จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์เสริมอย่าง ตัวช่วยพยุงเดินหรือรถเข็นวีลแชร์ อีกทั้งยังควรติดตั้งไม้ราวกันจับภายในห้องน้ำตามบริเวณต่าง ๆ ของห้องน้ำ เพื่ออำนวยความสะดวกในการใช้งานของผู้สูงอายุในขณะลุกนั่งและเดินในห้องน้ำ ในส่วนของสุขภัณฑ์ในห้องน้ำก็ควรมีการติดตั้งที่ได้ระดับลงตัว ทั้งอ่างล้างหน้า โถสุขภัณฑ์ ก๊อกน้ำ รวมถึงการออกแบบพื้นที่สำหรับนั่งอาบน้ำที่มีความจำเป็นต่อผู้สูงอายุเป็นอย่างยิ่ง